Papendal verduurzaamt op topsportniveau

Om op de lange termijn sporters van wereldniveau te kunnen afleveren, kiest het nationale topsportcentrum Papendal principieel voor duurzaam. Samen met Eneco legt het de lat hoog: over tien jaar energieneutraal.

Sportcentrum Papendal is de Nederlandse kweekschool voor topsporters. Voor de talenten van TeamNL en andere topclubs en -organisaties die hier trainen staat maar één ding voorop: het allerhoogste bereiken wat er in hun sport mogelijk is. Alles op het 160 hectare grote complex is daarop gericht.
Die focus en toewijding zie je ook terug in hun manier van omgaan met energie en duurzaamheid. Papendal wil het meest duurzame en energiezuinige sportcentrum van Nederland zijn én blijven. Dat blijft niet bij mooie woorden: ook in het najagen van klimaat- en duurzaamheidsdoelen is Papendal zeer ambitieus. Volgens sommigen zelfs bloedfanatiek.

Beschermd natuurgebied

‘Bloedfanatiek?’, reageert Papendal-directeur Jochem Schellens lachend. ‘Ik zie het vooral als realistisch. Ons sportcentrum ligt in beschermd natuurgebied waar we enorm zuinig op moeten zijn. Daar gelden – terecht – heel strenge milieuregels. Daarom hebben we als doel gesteld om over tien jaar op ons complete terrein energieneutraal te zijn. Het voelt niet als moeten, het is onderdeel van alles wat er nodig is om dit complex te kunnen blijven ontwikkelen en innoveren. Als wij in tien jaar evenveel energie zelf willen opwekken als we verbruiken, moeten we ons gebruik van fossiele energie versneld afbouwen en vervolgens ook op ons eigen terrein veel energie gaan opwekken. Eneco helpt ons daarbij.’

Jochem Schellens en Roelof-Jan Vink van Sportcentrum Papendal

Eerste stap: WKO op de groei

Schellens kwam elf jaar geleden al in contact met Eneco. Eneco maakte voor hem een uitgebreide analyse van de verduurzamingsmogelijkheden. Daaruit bleek een WKO-installatie – met ondergrondse warmte- en koudeopslag – de beste optie. Schellens: ‘Daarmee kunnen we onze panden in de winter duurzaam verwarmen en in de zomer koelen. Op aanraden van Eneco hebben we die installatie op de groei gekozen, zodat we er bij een uitbreiding makkelijk meer panden aan konden koppelen. Via vier WKO-putten kunnen we warmte en koude opslaan in de grond, op 220 meter diep. Alleen in uitzonderlijke gevallen hoeven we nog extra energie te gebruiken. Zo besparen we zo’n vijfentachtig procent op ons gasverbruik. De warmtepompen betekenen wel een iets hoger elektraverbruik, maar netto zitten we nog altijd op 65 procent besparing.’

Exclusieve energiepartner

Daar bleef het niet bij; Eneco hielp Papendal actief aan steeds meer duurzame energie, sinds 2014 zelfs als exclusief energiepartner. ‘Bij Papendal zijn ze altijd geïnteresseerd in nieuwe technieken en nieuwe innovaties om hun prestaties te verbeteren. Ze leggen de lat steeds hoger en dagen ons uit om nieuwe mogelijkheden te ontwikkelen’, aldus Roelof-Jan Vink. Bij Eneco geeft hij leiding aan de afdeling die services rond Warmte & Koeling ontwikkelt en levert voor zakelijke klanten.

Sportcentrum Papendal overzicht atletiekbaan

Zonnepanelen en LED-verlichting

Dat uitdagen brengt mooie resultaten. ‘Na de WKO hebben we hier samen een breed scala aan extra energieoplossingen gerealiseerd’, aldus Vink. ‘Op de daken liggen 3.424 zonnepanelen. Daarmee wekt het sportcentrum een groot deel van het jaar zijn eigen groene energie op. Op het terrein staan ook tien elektrische laadpalen van Eneco met twintig aansluitingen waar de sporters, begeleiders en gasten hun elektrische auto’s, scooters en fietsen kunnen opladen met duurzame HollandseWind stroom. Het hele terrein is voorzien van energiezuinige LED-verlichting die, via sensoren, helder branden als er mensen in de buurt zijn, maar dimmen zodra het kan.’
Vink treft zelden organisaties aan die zó veel energieoplossingen toepassen – van grootschalige duurzame warmte tot radicale elektrificatie. ‘Jochem en zijn mensen streven voortdurend naar het hoogst haalbare. Met de huidige voorzieningen zijn ze al ongeveer 75 procent van het jaar energieneutraal, en de stroom die ze nog inkopen is 100 procent afkomstig uit groene bronnen zoals zon en wind.’

Piekverbruik opvangen

Om in de komende jaren volledig energieneutraal te worden, helpt Eneco ook het piekverbruik in het hotel, de sportaccommodaties en tijdens evenementen op te vangen met eigen energie. Eenvoudig is dat niet, erkent Vink. ‘Doordat we al veel hebben gedaan is er geen “laaghangend fruit” meer. De kunst is nu om de energiebehoefte verder te beperken, te kijken hoe we nog meer energie op het terrein kunnen opwekken en om geproduceerde energie die niet direct nodig is efficiënt op te slaan. Dit moet uiteindelijk leiden tot energieneutraliteit.’

> Meer over onze klimaatambitie

Eneco’s One Planet plan

Als we de planeet leefbaar willen doorgeven aan volgende generaties moeten we de aarde niet verder laten opwarmen dan 1,5°C. Om daaraan bij te dragen heeft Eneco vanuit het One Planet plan de ambitie uitgesproken om al in 2035 klimaatneutraal te zijn. In de eigen activiteiten én in alle energie die het die we leveren aan onze klanten.

Eneco wil haar ambitie bereiken door klanten te helpen verduurzamen, meer duurzame energie op te wekken en het energiesysteem te balanceren en optimaliseren.

Lees hier meer over onze klimaatambitie

Bekijk hier alle verhalen