Warmte van houtafval uit de regio

Nieuwe woningen worden vanaf 2021 in de regel niet meer met aardgas verwarmd, stelt het regeerakkoord. En in 2050 moeten alle zes miljoen woningen in Nederland aardgasvrij zijn. Er is dus werk aan de winkel en niet zo’n beetje ook. Een alternatief voor een gasaansluiting is een aansluiting op een warmtenet. Deze netten bestaan al, maar worden vaak gevoed door traditionele aardgasgestookte energiecentrales. Nog niet zo duurzaam dus. De warmtenetten van de toekomst draaien op duurzame bronnen.

BioWarmte Installatie Lage Weide in Utrecht gebruikt duurzaam verkregen biomassa als brandstof, vertelt Harold Koekkoek, directeur warmteproductie bij Eneco. Het gaat om 80% houtshreds en 20% houtchips. Dit is restmateriaal dat komt uit regulier park-, plantsoen- en bosonderhoud in de regio, en dat voorheen geëxporteerd werd voor verbranding. “We houden het bewust lokaal”, zegt hij. “En daar zijn we trots op, omdat we zo dure en onnodig vervuilende transportstromen beperken. Onze leveranciers zijn gecertificeerd, zodat de totale brandstofketen van bron tot verbranding duurzaam is.”

De installatie is voor Eneco een eerste grote stap om stadswarmte in Utrecht en Nieuwegein te verduurzamen en om gemeenten, woningcorporaties en bewoners te helpen van gas los te komen. Een van die woningcorporaties is Portaal, waarmee Eneco een overeenkomst tekende voor het leveren van duurzaam geproduceerde warmte.

“Wij zijn een grote woningcorporatie, we vertegenwoordigen ruim 50.000 huishoudens. Daarom willen we ook een voortrekkersrol op ons nemen in het terugdringen van CO₂-uitstoot”, zegt Dirk Jan van der Zeep, bestuurder van Portaal. “We geloven niet in één totaaloplossing om de duurzaamheidsdoelstellingen van 2050 te halen. Voor het gasloos en CO₂-neutraal maken van onze woningen kiezen we voor een stapsgewijze aanpak, waarbij we telkens alle opties openhouden om te verduurzamen.”

Portaal investeert momenteel ook al in zonnepanelen en woningisolatie. “En ik kan me voorstellen dat we in de toekomst ook gebruik gaan maken van windenergie of waterstoftechnieken”, zegt Van der Zeep. “De BioWarmte Installatie zien we als een goede stap in de goede richting.”

Het bouwen van zo’n installatie ging niet zonder slag of stoot. Eneco kreeg in de aanloop van het project flink wat kritiek te verduren van lokale politieke partijen. “Ze betwijfelden of de biomassa duurzaam is”, vertelt Koekkoek. “Maar we hadden al een doorrekening klaarliggen van een onafhankelijke partij. Dat was voldoende voor de gemeenteraad om in te stemmen.”

Koekkoek vervolgt: “De kunst bij weerstand is om een open en eerlijke dialoog aan te gaan, ook al weet je dat tegenstanders blijven bestaan. We nodigden critici bijvoorbeeld uit om te komen kijken. Op papier kan immers wel staan dat we zorgen voor een optimale reiniging van rookgassen, maar met eigen ogen zien, is geloven.”

Bio-energie is elektriciteit en/of warmte, opgewekt door verbranding van biomassa en biedt als alternatieve energiebron dus enorm veel mogelijkheden. Eneco maakt voor de BioWarmte Installatie in Utrecht uitsluitend gebruik van reststromen hout uit de regio. Het is afkomstig van regulier park-, plantsoen- en bosonderhoud. Al deze materialen zijn niet bruikbaar voor andere doelen, zoals de productie van bijvoorbeeld planken, spaanplaat of compost. Maar het is wel schoon bij verbranding, omdat het materiaal geen verfresten heeft. 

Uitgangspunt van Eneco is dat biomassa alleen wordt toegepast als er te weinig duurzame alternatieven beschikbaar zijn en dat we alleen biomassa gebruiken die aantoonbaar voldoet aan strikte duurzaamheidscriteria. Ook werken we aan een gecertificeerde keten met een Better Biomass certificaat. Zo zorgen wij ervoor dat de biomassa die Eneco gebruikt echt duurzaam is.