Gas
Een aantal warmtebronnen, zoals elektriciteitscentrales en sommige van onze kleinere warmtekrachtcentrales, gebruiken aardgas als brandstof. Ook piekketels werken op aardgas. Vanwege de CO₂-uitstoot wil Eneco aardgas uitfaseren en vervangen door duurzamere basis- en piekbronnen. Er zijn ook andere gassen, die wél gebruikt kunnen worden voor de energietransitie.
Wat is gas?
Er zijn verschillende soorten gas die we kunnen gebruiken als brandstof waaronder aardgas, biogas, groen gas of waterstof. Aardgas is een fossiele brandstof die gedurende miljoenen jaren in de bodem is ontstaan uit plantenresten. Deze resten veranderden eerst in veen, later in steenkool. Door de hoge druk werd de steenkoollaag steeds warmer en ontstond gas.Biogas is een combinatie van kooldioxide- en methaangas dat vrijkomt uit mest, slib of groente-, fruit- en tuinafval. Na bewerking heet het groen gas, en kan het aan het gasnet toegevoegd worden. Waterstof ontstaat als je water (H₂O) omzet in waterstof (H₂) en zuurstof (O) met behulp van elektriciteit. Als dit duurzame elektriciteit is, dan spreken we van groene waterstof.
Groene, grijze, blauwe en paarse waterstof
Als je waterstof maakt met duurzame elektriciteit van bijvoorbeeld windturbines, komt er geen CO₂ bij vrij en heet het groene waterstof. Maak je het met elektriciteit uit olie, steenkool en aardgas, dan is het grijze waterstof. Bij grijze waterstof komt CO₂ vrij. Sla je die CO₂ ondergronds op, in de zeebodem bijvoorbeeld, dan noemen we het blauwe waterstof. Bij paarse waterstof komt de stroom uit kerncentrales.Eneco wil de komende jaren op grote schaal groene waterstof produceren om geleidelijk af te kunnen stappen van aardgas. Daarom zijn we partner in het consortium NortH₂. Dit consortium werkt aan de ontwikkeling van een integrale waterstofketen van windenergie op zee en de productie en opslag van groene waterstof.
Technieken en toepassingen
Bij elektriciteitscentrales en kleinere warmtekrachtcentrales draait de techniek om de combinatie van een gasturbine en een stoomturbine. Aardgas drijft de gasturbine aan die elektriciteit produceert. Daarbij ontstaan ook rookgassen die we omzetten in stoom. Met deze stoom wordt in een stoomturbine elektriciteit gemaakt. Eneco gebruikt een deel van de stoom voor het maken van warmte. Dit heet aftapwarmte. Hierdoor produceert de centrale minder elektriciteit, maar neemt het energierendement als geheel toe. Ook benutten we de restenergie uit de stoom. Dat is warmte die anders wordt geloosd in water of lucht. Die warmte heet restwarmte.De piekketels op aardgas werken net als een cv-ketel thuis. Deze ketels zetten we aan als de warmtevraag heel hoog is – bijvoorbeeld op koude winterdagen. Ook gebruiken we de ketels bij onderhoud of storingen aan de hoofdbron voor het warmtenet.
Duurzaamheid van de warmte uit gas
De warmte via een warmtenet, ook met aardgas als bron, is sowieso duurzamer dan wanneer huizen en gebouwen allemaal individuele cv-installaties hebben. Ook verhoogt het aftappen van warmte en het gebruiken van restwarmte het rendement van de centrales: je haalt meer energie uit dezelfde bron. Vanwege de CO₂-uitstoot wil Eneco aardgas zoveel mogelijk uitfaseren. Daarom zetten we steeds meer duurzamere basisbronnen zoals geo- en aquathermie in. Alternatieven voor aardgas als piekbron zijn onder andere biogas, groen gas of groene waterstof. Biogas of groen gas uit plantenresten is klimaatneutraal: de planten nemen tijdens de groei evenveel CO₂ op als vrijkomt bij verbranding. Bij de productie van groene waterstof met elektriciteit uit een duurzame energiebronnen zoals windmolens komt helemaal geen CO₂ vrij.
Voor- en nadelen
Warmte voor warmtenetten uit STEG’s op aardgas zorgt voor een forse verduurzaming: de CO₂-uitstoot van aftapwarmte uit een STEG is nu ongeveer 80% lager dan die van een individuele cv-ketel op aardgas. De CO₂ die vrijkomt bij verbranding blijft een nadeel. Andere nadelen van aardgasgebruik zijn de aardbevingen en bodemverzakkingen in Groningen, en de afhankelijkheid van landen als Rusland. Er zijn ook andere gassen zoals biogas, groengas en waterstof. Hiervan onderzoeken we de toepasbaarheid, duurzaamheid en betaalbaarheid.+ Forse verduurzaming
- Vrijkomen CO₂ bij verbranding
- Effect op de bodem
- Afhankelijkheid van andere landen
Eneco en gas
Aardgas gebruiken we op dit moment nog in al onze warmtenetten, zeker in de netten met gasgestookte elektriciteitscentrales als hoofdwarmtebron zoals in Den Haag, Utrecht en Amstelveen. In het Rotterdamse warmtenet is het aandeel aardgas heel klein, omdat we het daar nagenoeg alleen inzetten voor de piekwarmte. Eneco wil voor 2035 aardgas zoveel als mogelijk uitfaseren bij klanten en bij elektriciteits- en warmteproductie. Hiervoor werken we onder andere aan duurzame basis- en piekwarmtebronnen. Ook zijn we partner in het consortium NortH₂. Dit consortium werkt aan de ontwikkeling van een integrale waterstofketen van windenergie op zee en de productie en opslag van groene waterstof.Bekijk onze projecten
Voorbeelden van projecten met gas van Eneco (Warmte) zijn onder andere:
Warmte van de Uniper energiecentrale in Den Haag
De Uniper energiecentrale aan het De Constant Rebecqueplein produceert al decennia elektriciteit voor de regio Den Haag. De aftapwarmte en restwarmte die hierbij vrijkomen, voeden het Haagse warmtenet. Eneco voorziet hiermee in de warmtevraag van de huizen en gebouwen die zijn aangesloten op het Haagse warmtenet, wat vergelijkbaar is met ongeveer 45.000 huishoudens. De warmte wordt stapsgewijs verder verduurzaamd.
Groene waterstof consortium NortH₂
Eneco is een van de partners in NortH₂, een consortium dat werkt aan de ontwikkeling van groene waterstof. NortH2 kan het gebruik van aardgas verminderen met ongeveer 1,5 miljard kubieke meter per jaar. Afhankelijk van de toepassing zorgt dit voor 2,9 tot 3,6 megaton minder CO₂-uitstoot per jaar.
