100 jaar warmte, 100 jaar transitie
Het eerste warmtenet van Nederland ligt in Utrecht en viert dit jaar haar eeuwfeest. In 1923 werd dit net aangelegd om het Academisch Ziekenhuis te voorzien van warmte. De ‘PEGUS’, rechtsvoorganger van Eneco, zorgde hier destijds voor. Gedurende die afgelopen eeuw was er één constante: verandering!
Ziekenhuis Utrecht eerste klant
In de gemeente Utrecht is in 1923 gestart met het leveren van warmte door het toenmalige gemeentelijk energiebedrijf PEGUS. De eerste klant was het voormalige Algemeen Ziekenhuis, later bekend als het Academische Ziekenhuis aan de Catharijnesingel. Bij de keuze van een nieuw verwarmingssysteem in het ziekenhuis, werd gekeken naar het leveren van warmte vanuit de nabijgelegen elektriciteitscentrale aan de Nicolaas Beetsstraat. Dit moest het alternatief worden voor de kolenkachels in ziekenzalen.Alternatief voor vieze kolenkachels
Om de overlast van de rook van kolenkachels in de stad te verminderen, werd het warmtenet voor de oorlog uitgebreid. Veel gebouwen in de binnenstad werden aangesloten en na de oorlog ook delen in het oostelijke deel van Utrecht. Dit heeft aanzienlijk bijgedragen aan schonere lucht.Bij de uitwerking van de plannen voor Overvecht wilde men, door de vondst van aardgas in Groningen, in eerste instantie warmte opwekken met individuele gasketels. Een groot deel van Overvecht werd alsnog op het collectieve warmtenet aangesloten. Dit scheelde veel schoorstenen en uitstoot!
Biowarmte Installatie Lage Weide
Vanaf de jaren ’60 was er dus de transitie naar aardgas als brandstof voor de elektriciteitscentrales, in plaats van kolen. Verdere uitbreiding van het Utrechtse warmtenet volgde. In de jaren ’70 en ’80 koos Nieuwegein voor aansluiting op het net en in de jaren ’90 volgden Leidsche Rijn en Nieuwegein Noord.Ruim tien jaar later werd PEGUS, inmiddels opgenomen in REMU, door Eneco overgenomen. Eneco maakte als eerste energiebedrijf een belangrijke stap door een duurzame strategie te omarmen. Dit leidde tot ontwikkeling van nieuwe activiteiten: wind en zonneenergie, maar ook energieopwekking uit biomassa werd onderzocht. Rond 2020 werd de Biowarmte Installatie op Lage Weide gebouwd.
Laatste ontwikkelingen
Op dit moment maakt Eneco het warmtenet efficiënter met vijf grote warmtebuffers. Daarnaast wordt de grootste warmtepomp in de gebouwde omgeving van Nederland gebouwd op het terrein van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Verdere concrete stappen in de verduurzaming van het warmtenet. Deze verduurzaming maakt een nieuwe transitie mogelijk: een aardgasvrije, duurzame vorm.In 100 jaar warmte is het warmtenet niet rustig gegroeid. Grote veranderingen in de maatschappij zorgden voor continue transitie. En daar zet Eneco ook voor de komende 100 jaar op in.
