Neerwaartse prijsdruk op energiemarkten houdt aan
15 februari 2024 door Redactie EnecoSamenvatting
- Gasprijs frontmaanden onder de 25 €ct/m3 gezakt, het laagste niveau in bijna twee jaar
- Europese gasvoorraden op koers om het vulseizoen halfvol te starten
- Prijs van CO₂-certificaten verder onderuit
- Het eerste jaarlijkse onderhoud in Noorwegen start komend weekend
Prijsdalingen blijven aanhouden
Het huidige winterseizoen loopt stilaan richting het einde. Van een langdurig lage temperatuur is tot nu toe geen sprake geweest. In de afgelopen weken was het weerbeeld juist een stuk zachter dan het langjarig gemiddelde voor het seizoen. Dankzij dit relatief warme weer volgt de gasvraag nog steeds de lage vraag van een jaar geleden op de voet. Dit ondanks de fors lager prijs nu in vergelijking met vorig jaar.Ook in de afgelopen weken was er sprake van een gestage daling van de termijnprijzen van zowel gas als elektriciteit. Voor de zogenoemde frontmaand (maart) daalde de gastermijnprijs op woensdag 14 februari voor het eerst in bijna twee jaar weer onder de 25 €ct/m3. Ook bij elektriciteit hield de prijsdaling aan. De termijnprijs voor de frontmaand maart zakte onder de 60 €/MWh.
Ook op Henry Hub verdergaande prijsdaling
Hetzelfde beeld is zichtbaar in de Verenigde Staten. De frontmaand op Henry Hub (de Amerikaanse tegenhanger van onze TTF gasmarkt) is daar onder de 2 $/MMBtu gezakt, wat overeenkomt met ongeveer 6 €ct/m3. Dat is zelfs het laagste niveau in drie jaar tijd. De huidige prijs van ruim 24 €ct/m3 op TTF is omgerekend ongeveer 8 $/MMBtu. Dat betekent dus dat op TTF het gas nog steeds een factor 4 duurder is dan in de Verenigde Staten. Dat houdt tegelijkertijd in, dat de LNG-export vanuit de VS naar Europa toe nog steeds lucratief blijft. Vanuit dit perspectief is er ruimte voor verdere prijsdaling op TTF.
Gasprijs in Azië volgt TTF
Als we de gasprijs op TTF vergelijken met de Aziatische tegenhanger East Asian Index (EAX), zien we prijzen die rond hetzelfde niveau bewegen. Net als een jaar geleden lag in de eerste weken TTF iets lager. Een jaar geleden werd rond deze tijd de TTF juist iets duurder, waarschijnlijk om gedurende het vulseizoen in de zomer ook aantrekkelijk te blijven voor de benodigde LNG. Momenteel is TTF iets lager geprijsd. Dat is iets om voor de komende maanden in de gaten te blijven houden, aangezien Europa en Azië elkaars concurrenten zijn in de strijd om LNG. Om de Europese gasvoorraden weer gevuld te krijgen moet de gasprijs hier aantrekkelijk genoeg blijven voor LNG-exporteurs.
Gas termijncontracten bijna allemaal tussen de 25 en 30 €/m3
De prijscurve (prijsverloop van frontmaand tot de verdere jaren) is als gevolg van de prijsdaling verder afgevlakt. Bijna alle tijdvakken handelen momenteel tussen de 25 en 30 €/m3. Alleen enkele maanden voor de komende twee winterperioden worden net boven de 30 cent verhandeld. De termijnprijs voor de maanden tot en met het tweede kwartaal van dit jaar zijn woensdag tot onder de 25 €ct/m3 gezakt.
Voor het jaarcontracten 2025 is het prijsniveau daarom circa 28 €ct/m3. De verdere jaren 2026 en 2027 noteren respectievelijk rond de 27 en 26 €ct/m3.
Bij elektriciteit is de prijscurve eveneens een stuk vlakker geworden, maar daar is wel meer prijsvariatie zichtbaar tussen de zomer en de winter. Dit wordt logischerwijs veroorzaakt door het almaar toenemende aanbod van zonne-energie. Voor de komende jaren ligt de prijs voor de zomerperiodes grofweg tussen de 50 tot 60 €/MWh, voor zowel base- als peakload. Deze loopt in de winterperiodes op naar circa 80 €/MWh voor baseload en 100 €/MWh voor peakload.
Europese gasopslagen nog altijd op koers om halfvol de winter uit te komen
De gezamenlijke vulgraad van de Europese gasvoorraden volgt dit jaar nog altijd de lijn van 2023. Op dit moment zijn de opslagen gemiddeld genomen nog voor iets minder dan tweederde gevuld. Als de huidige trend van gasonttrekking de lijn van 2023 blijft volgen, dan liggen de opslagen nog steeds op koers om nog ongeveer voor de helft gevuld aan het nieuwe vulseizoen te beginnen.
De verschillen tussen de afzonderlijke landen nemen wel toe. Van de vier landen met de grootste opslagcapaciteit is de situatie in Nederland en Italië met 60% iets onder het gemiddelde. Duitsland doet het, mede door de gasimport vanuit Nederland, de hele winter al rustiger aan en behoort met de huidige 72% tot een van de best gevulde voorraden. Terwijl in Frankrijk inmiddels bijna de helft van de gasvoorraad is verbruikt.
In de afgelopen week zagen we een opvallend stabiele EPEX-spotprijs. De gemiddelde baseloadprijs was 70 €/MWh. Op vier van de zeven dagen was het daggemiddelde rond de 67 €/MWh, de overige drie dagen was dat slechts enkele euro’s hoger, namelijk circa 74 €/MWh. Zelfs de spreiding van het duurste uur was beperkt te noemen: van 84,5 op donderdag 15 februari tot 113,6 €/MWh op zaterdag 10 februari, waarbij de het duurste uur (18-19u) juist in het afgelopen weekend was, zowel op de zaterdag (113,6 €/MWh) als de zondag (112 €/MWh).
De daggasprijs stond net als de termijnprijzen onder druk en is in de voorbije week gedaald naar de 24,1 €ct/m3. Deze is daarmee weer in lijn met het voorste maandcontract.
Emissierechten verder onderuit, steenkool daalt nu ook
De prijs voor emissierechten bleef sinds medio januari voor drie weken net boven de 60 €/ton hangen. Daar kwam afgelopen maandag uiteindelijk verandering in. De CO₂-certificaten voor het richtinggevende Dec-24 contract zijn in de afgelopen handelsdagen namelijk fors verder onderuitgezakt. Het prijsniveau is momenteel rond de 56 €/ton.Steenkool liet lange tijd een stabiele prijsvorming zien. Nu gas en emissierechten verder dalen, lijkt ook dit ook effect te hebben op steenkool. Het jaarcontract voor 2025 is sinds vorige week vijf dollar gedaald tot 90 $/ton. Dit prijsniveau is voor het laatst gezien op 1 juni 2023. Dat was overigens het laagste punt van de afgelopen twee jaar.
Visie voor de komende week:
De weersverwachting voor de komende week laat zien dat de temperatuur een stapje omlaag gaat, maar dat de omstandigheden mild blijven. Voor het overgrote deel van Europa is het weerbeeld nog steeds 1 tot 3 graden hoger dan het seizoengemiddelde.Voor de spotprijs van elektriciteit verwacht de markt verwacht op basis hiervan weinig verandering. Zowel voor het komende weekend als de volgende week is de gemiddelde prijs met 60 €/MWh in lijn met de termijnprijs van de maand maart.
De Freeport LNG-exportfaciliteit in de Verenigde Staten is al een aantal weken niet op volledige capaciteit beschikbaar. Het is de verwachting dat dit aan het einde van deze maand weer is verholpen. De aanvoer naar Europa zal hier tot die tijd nauwelijks hinder van ondervinden. Voor de resterende twee weken van de maand februari worden er alleen al bij de Nederlandse terminals nog vijf LNG leveringen verwacht.
De Noorse gasaanvoer zal vanaf 17 februari iets lager worden. Dan is het eerste jaarlijkse onderhoud gepland bij Kårstø. De impact daarvan is vooralsnog beperkt, met een capaciteitsvermindering van 12 miljoen m3 per dag. Dat is nog geen vier procent van de totale beschikbare capaciteit. Volgens de website van Gassco zal de capaciteitsvermindering als gevolg van het onderhoud tot eind april beperkt blijven. Als hier geen verdere verrassingen uitkomen, lijken de huidige prijsdrukkende omstandigheden stand te houden.
