Gasvoorraden vullen aantrekkelijker door dalende zomerprijzen
3 maart 2024 door Redactie EnecoSamenvatting
- Zowel korte- als langetermijnprijzen licht gedaald
- Vijf LNG-tankers voor Nederland afgelopen week
- Zomerprijzen zakken verder onder de winterprijzen
- Tempo onttrekking gasvoorraden daalt
- Emissierechtenprijs stabiliseert tussen 95 en 100 €/ton
Terugblik gas en elektriciteit
Ondanks het koudere weer was de afgelopen week allesbehalve spectaculair op de dagmarkten. Voor elektriciteit kwam de gemiddelde dagwaarde in het weekend uit rond 110 €/MWh en op werkdagen rond 140 €/MWh. Ook gedurende de dag waren er weinig schokkende prijsschommelingen, waarbij de dure uren in de ochtend en vroege avond net niet de 200 €/MWh aantikten en zonnige uren overdag wegzakten naar 100 à 120 €/MWh. Met name afgelopen weekend deden zon en wind een flinke duit in het zakje, toen er overdag korte tijd meer dan 14 GW aan zon en wind actief was. Zondag werd er bijvoorbeeld volop geëxporteerd om het overschot aan elektriciteit weg te werken.Er is sinds 21 februari geen noodvermogen afroep meer geweest en we zien de onbalansprijzen doorgaans rond EPEX-niveau bewegen.
De gemiddelde Baseloadprijs over de hele maand februari kwam op 134,85 €/MWh uit, en de Peakloadprijs op 140,87 €/MWh. De Peakloadprijs kruipt maand-op-maand dichter naar de Baseloadprijs toe, wat inmiddels gebruikelijk is nu de dagen weer langer worden. Deze maand is de kans groot dat de gemiddelde Peakloadprijs lager uitkomt dan de Baseloadprijs. Een en ander hangt uiteraard nog wel af van het aantal zonuren.
De daggasprijs is week-op-week iets omlaag, ondanks de lagere temperaturen en de beperkte windsnelheden. Overdag neemt de zon een groot deel van de elektriciteitsopwekking voor zijn rekening, waardoor gas- en steenkoolgestookte centrales minder hard draaien. Daarnaast zijn de temperaturen niet significant lager dan ‘normaal’ voor de tijd van het jaar. West-Europa importeert volop gas uit Noorwegen (ca. 340 miljoen m3/dag) doordat er momenteel nauwelijks werkzaamheden plaatsvinden. Pas vanaf medio april wordt het onderhoud weer opgeschaald. Nederland ontving afgelopen week vijf LNG-leveringen, waarvan vier uit de VS en één uit Noorwegen.
Zomerprijzen flink lager dan winterprijzen
Week-op-week zijn de prijzen voor alle tijdvakken iets verder gedaald, zowel bij gas als elektriciteit. Deze week werd april’23 het voorste maandcontract. In de laatste dagen dat maart’23 het voorste maandcontract was, kabbelden de prijzen al licht omlaag. In het aprilcontract zit minder prijsrisico voor lage temperaturen en handelt nu ook flink lager dan bijvoorbeeld de contracten voor Q4’23 en Q1’24. Bij gas en elektriciteit stond zomer’23 (apr-sep) deze woensdagmiddag respectievelijk 7 €ct/m3 en 25 €/MWh lager dan winter’23 (okt-mrt).
Met deze prijsverhoudingen is het voor marktpartijen interessant om deze zomer gas te kopen, het in de voorraden te stoppen en het komende winter met winst te verkopen. Vorig jaar om deze tijd was de prijsverhouding andersom. Bij elektriciteit wordt het prijsverschil tussen de zomer en de winter versterkt doordat de zonproductie de prijs van met name de Peakloaduren flink omlaag trekt.
Tempo onttrekking gasvoorraden daalt
Dat de neerwaartse prijstrend getrokken wordt door zomer ‘23 komt omdat de vulgraad van de gasvoorraden op Europees niveau nog steeds boven 60% staat. De Nederlandse bergingen waren op 28 februari nog voor ca. 62,5% gevuld, tegenover 68,2% op 1 februari en 77,2% op 1 januari. Het tempo van gasonttrekking uit de voorraden neemt dus al significant af. De Nederlandse voorraden zijn sinds 20 februari procentueel beter gevuld dan de totale Europese voorraden. De grootste Nederlandse berging in Norg is zelfs nog voor 86% gevuld.
Het prijsniveau van de contractjaren 2025 en 2026 is betrekkelijk stabiel de laatste weken maar zijn sinds de jaarwisseling wel respectievelijk 14 en 7 €ct/m3 gedaald.
Olie, steenkool en emissierechten
Bij elektriciteit is het beeld hetzelfde als bij gas, met op de tijdvakken t/m 2024 prijsdalingen van 4 à 5% ten opzichte van vorige week. De emissierechtenprijs oefende de laatste weken nog opwaartse prijsdruk uit op de elektriciteitsprijzen, maar die lijken inmiddels te stabiliseren op een prijsniveau tussen 95 en 100 €/ton. Door de dalende gasprijzen wordt de gemiddelde gasgestookte centrale weer rendabeler dan de gemiddelde steenkoolgestookte centrale, wat ervoor kan zorgen dat er minder emissierechten nodig zijn voor elektriciteitsopwekking.Het 2024-contract voor steenkolen in de ARA-hub (Amsterdam, Rotterdam, Antwerpen) stond afgelopen vrijdag nog op 161 /ton. De voorraden in de havens zijn nog steeds ongeveer het dubbele van wat ze rond dezelfde tijd in 2022 waren, waardoor de kou niet voor opwaarts sentiment heeft gezorgd.
Visie voor de komende week:
Ondanks de gedaalde gasprijzen blijft Europa de meest winstgevende bestemming voor verschillende grote LNG-exporteurs zoals de VS, Qatar en Rusland. Ook de Aziatische gasprijzen zijn gedaald door het uitblijven van langdurige kou, waardoor de behoefte aan nieuwe LNG-leveringen beperkt is. De Amerikaanse gasprijzen staan nu omgerekend zelfs lager dan 10 €/MWh, waardoor buitenlandse handel nog winstgevender is dan binnenlandse verkoop. De Freeport-terminal in de VS is weer aan het opstarten, waarbij één van de drie ‘treinen’ inmiddels weer volledig operationeel is. De tweede trein schaalt langzaam op en er is inmiddels toestemming gevraagd om ook de derde trein weer in gebruik te mogen nemen. Deze maand worden er in Groot-Brittannië en Duitsland in totaal drie leveringen verwacht vanuit deze terminal.Nederland ontvangt de komende twee weken in ieder geval zeven gevulde LNG-tankers, waarvan één bij de Eemshaventerminal. Het gros hiervan is afkomstig van de Amerikaanse LNG-fabrieken in Louisiana en Texas. Ook Groot-Brittannië (13), België (6) en Frankrijk (14) zien nog de nodige aanlandingen tegemoet tot medio maart. Daarbij valt op dat er ook veel Afrikaanse leveringen zijn, afkomstig uit Egypte, Algerije, Equatoriaal Guinea, Angola en Nigeria. O.a. door politieke onrust is het niet altijd vanzelfsprekend dat daar jaarrond LNG geëxporteerd kan worden.
Het weerbeeld ziet er stabiel uit in de weersvoorspellingen. De zon schijnt vanaf het weekend wat minder uitbundig, waardoor met name de Peakuren volgende week wat duurder noteren dan deze week. De nachttemperatuur kruipt iets omhoog, maar de temperatuur overdag blijft rond een frisse vijf à zes graden Celsius hangen. De windkracht op land varieert tussen 3 en 4 Beaufort. Al met al zijn er geen grote prijsveranderingen te verwachten in de komende week.
