Gasmarkt in dalende beweging: veel wind en bovengemiddelde temperaturen
2 november 2023 door Redactie EnecoSamenvatting
- Lage vraag naar gas zorgt voor daling termijnprijzen
- Europese gasvoorraden ruim 99% gevuld
- Donderdag code oranje door storm Ciarán
Terugblik afgelopen week
De Europese gasprijzen zijn de afgelopen dagen gedaald. Deze daling heeft samenhang met het zachte en winderige weer dat we aan het begin van november verwachten. Bovendien is er optimisme op de gasmarkt vanwege het feit dat de lopende oorlog in het Midden-Oosten naar verwachting weinig invloed zal hebben op de wereldwijde gasstromen. De huidige goed gevulde gasvoorraden en het milde herfstweer hebben handelaren nog niet aangezet om hun gasvoorraden aan te spreken. Deze verminderde vraag betekent dat er waarschijnlijk meer gas beschikbaar zal zijn gedurende de (koude) wintermaanden, zelfs in het geval van eventuele wereldwijde verstoringen. Er wordt nauwlettend gekeken naar de mogelijke gevolgen van het conflict tussen Israël en Hamas voor gasleveringen. Volgens schattingen van de Eurasia Group, een adviesbureau voor politieke risico’s, is er een kans van 70% dat de oorlog beperkt zal blijven.Gasvoorraad Europa
De afgelopen week heeft een combinatie van iets hogere temperaturen en verhoogde windkracht geleid tot een verminderde vraag naar gas. Hierdoor zijn de Europese gasvoorraden op dit moment voor ruim 99,3% gevuld. In Nederland zijn de gasvoorraden voor 99,4% gevuld, terwijl Duitsland een vulling van 99,6% heeft bereikt. Bovendien staan er nog negen LNG-schepen gepland om Nederlandse terminals te bereiken voor 15 november. Dit aantal komt overeen met het aantal dat afgelopen jaar werd verwacht rond deze tijd van het jaar.
In Oekraïne is er vooruit gedacht aan de naderende wintermaanden door zowel de kolen- als gasvoorraden aan te vullen. Desondanks blijft de toenemende dreiging van Russische raketaanvallen een zorgpunt. Een dergelijke aanval zou problemen kunnen veroorzaken bij het aanvullen van eventuele tekorten. GTSOU en Ukrtransgaz, de transmissie- en opslagexploitanten van Oekraïne benadrukken echter dat ze zich verzekerd voelen tegen leveringsproblemen omdat de infrastructuur goed beschermd is en veerkracht heeft om extreme scenario’s het hoofd te bieden.
De afgelopen week heeft een combinatie van iets hogere temperaturen en verhoogde windkracht geleid tot een verminderde vraag naar gas. Hierdoor zijn de Europese gasvoorraden op dit moment voor ruim 99,3% gevuld. In Nederland zijn de gasvoorraden voor 99,4% gevuld, terwijl Duitsland een vulling van 99,6% heeft bereikt. Bovendien staan er nog negen LNG-schepen gepland om Nederlandse terminals te bereiken voor 15 november. Dit aantal komt overeen met het aantal dat afgelopen jaar werd verwacht rond deze tijd van het jaar.
In Oekraïne is er vooruit gedacht aan de naderende wintermaanden door zowel de kolen- als gasvoorraden aan te vullen. Desondanks blijft de toenemende dreiging van Russische raketaanvallen een zorgpunt. Een dergelijke aanval zou problemen kunnen veroorzaken bij het aanvullen van eventuele tekorten. GTSOU en Ukrtransgaz, de transmissie- en opslagexploitanten van Oekraïne benadrukken echter dat ze zich verzekerd voelen tegen leveringsproblemen omdat de infrastructuur goed beschermd is en veerkracht heeft om extreme scenario’s het hoofd te bieden.
Update Noors onderhoud
Onverwachte onderhoudswerkzaamheden bij de Noorse gasvelden in Karsto en Nyhamma hebben eerder deze week de totale niet-beschikbare gascapaciteit tijdelijk verhoogd tot ruim 54 miljoen m3 per dag. Naast deze ongeplande werkzaamheden zijn er ook enkele geplande werkzaamheden die gedurende de maand november zullen worden afgerond.
Onverwachte onderhoudswerkzaamheden bij de Noorse gasvelden in Karsto en Nyhamma hebben eerder deze week de totale niet-beschikbare gascapaciteit tijdelijk verhoogd tot ruim 54 miljoen m3 per dag. Naast deze ongeplande werkzaamheden zijn er ook enkele geplande werkzaamheden die gedurende de maand november zullen worden afgerond.
Weersverwachting
Op donderdag 2 november heeft het KNMI voor de kustprovincies code oranje afgegeven vanwege de naderende storm Ciarán. Ciarán, die dinsdagavond nog ten oosten van Canada lag, is een krachtige storm die zich momenteel in hoog tempo boven de Atlantische Oceaan ontwikkelt. Buienradar meldt dat Ciarán een storm die voor verrassingen kan zorgen, maar zich tegelijkertijd op het laatste moment van koers kan veranderen. Wat zeker is, is dat Nederland zich schrap kan zetten voor harde wind. Lang de kust worden windstoten van ongeveer 110 km/uur verwacht, terwijl landinwaarts windkracht 6 zal gelden.
De rest van de week belooft wisselvallig te zijn, met weinig zon en dagelijkse regenval. De wind zal de komende week eveneens aanhouden. Naarmate november vordert, neemt de kans op een vrij koud en voornamelijk droog weertype toe.
Op donderdag 2 november heeft het KNMI voor de kustprovincies code oranje afgegeven vanwege de naderende storm Ciarán. Ciarán, die dinsdagavond nog ten oosten van Canada lag, is een krachtige storm die zich momenteel in hoog tempo boven de Atlantische Oceaan ontwikkelt. Buienradar meldt dat Ciarán een storm die voor verrassingen kan zorgen, maar zich tegelijkertijd op het laatste moment van koers kan veranderen. Wat zeker is, is dat Nederland zich schrap kan zetten voor harde wind. Lang de kust worden windstoten van ongeveer 110 km/uur verwacht, terwijl landinwaarts windkracht 6 zal gelden.
De rest van de week belooft wisselvallig te zijn, met weinig zon en dagelijkse regenval. De wind zal de komende week eveneens aanhouden. Naarmate november vordert, neemt de kans op een vrij koud en voornamelijk droog weertype toe.
Emissierechten, steenkoop en olie
De bandbreedte tussen van 80 en 86 €/ton die de afgelopen handelsweken wordt waargenomen bij de handel in CO2-emissierechten is de afgelopen week kort doorbroken. Het Dec-23 contract werd deze week voor het eerst verhandeld onder de 79 €/ton. Donderdagochtend zakte de prijs verder weg naar 78 €/ton.
De neerwaartse trend die sinds half oktober zichtbaar is in het 2024-contact voor steenkool heeft zich voortgezet. Waar het jaarcontract afgelopen week nog werd verhandeld voor 126,5 dollar/ton, wordt het nu verhandeld voor 119 dollar/ton. De relatief warme weken voor deze tijd van het jaar lijken bij te dragen aan deze ontwikkeling.
De onrust die de afgelopen periode merkbaar was bij de handel in Brent-olie lijkt nu wat weggeëbd te zijn. De volatiliteit die werd veroorzaakt door de spanningen in het Midden-Oosten zorgde voor aanzienlijke schommelingen in de oliehandel. Echter, sinds afgelopen weekend is er een dalende trend zichtbaar in de oliehandel. Op dit moment wordt een vat Brent-olie verhandeld voor ongeveer 86 dollar per vat, na een kleine opwaartse correctie op donderdagochtend.
De bandbreedte tussen van 80 en 86 €/ton die de afgelopen handelsweken wordt waargenomen bij de handel in CO2-emissierechten is de afgelopen week kort doorbroken. Het Dec-23 contract werd deze week voor het eerst verhandeld onder de 79 €/ton. Donderdagochtend zakte de prijs verder weg naar 78 €/ton.
De neerwaartse trend die sinds half oktober zichtbaar is in het 2024-contact voor steenkool heeft zich voortgezet. Waar het jaarcontract afgelopen week nog werd verhandeld voor 126,5 dollar/ton, wordt het nu verhandeld voor 119 dollar/ton. De relatief warme weken voor deze tijd van het jaar lijken bij te dragen aan deze ontwikkeling.
De onrust die de afgelopen periode merkbaar was bij de handel in Brent-olie lijkt nu wat weggeëbd te zijn. De volatiliteit die werd veroorzaakt door de spanningen in het Midden-Oosten zorgde voor aanzienlijke schommelingen in de oliehandel. Echter, sinds afgelopen weekend is er een dalende trend zichtbaar in de oliehandel. Op dit moment wordt een vat Brent-olie verhandeld voor ongeveer 86 dollar per vat, na een kleine opwaartse correctie op donderdagochtend.
EPEX-prijzen
Het weer in de afgelopen week heeft directe invloed gehad op de EPEX-prijzen. Tijdens de pieklasturen (van 08:00 tot 20:00) fluctueerde de prijzen sterk. Variërend van 34/MWh tot 137 euro/MWh. Gemiddeld genomen werden de pieklasturen verhandeld voor ongeveer 94 euro/MWh, een stuk lager dan afgelopen week. Tijdens de nachtelijke uren lag het gemiddelde prijsniveau op ongeveer 46 euro/MWh
Afgelopen zondag was opnieuw de dag met de laagste EPEX-prijzen, waarbij de gemiddelde prijs slechts 24,53 euro/MWh bedroeg. Bovendien deden zich tussen 02:00 en 12:00 negatieve EPEX-prijzen voor.
Het weer in de afgelopen week heeft directe invloed gehad op de EPEX-prijzen. Tijdens de pieklasturen (van 08:00 tot 20:00) fluctueerde de prijzen sterk. Variërend van 34/MWh tot 137 euro/MWh. Gemiddeld genomen werden de pieklasturen verhandeld voor ongeveer 94 euro/MWh, een stuk lager dan afgelopen week. Tijdens de nachtelijke uren lag het gemiddelde prijsniveau op ongeveer 46 euro/MWh
Afgelopen zondag was opnieuw de dag met de laagste EPEX-prijzen, waarbij de gemiddelde prijs slechts 24,53 euro/MWh bedroeg. Bovendien deden zich tussen 02:00 en 12:00 negatieve EPEX-prijzen voor.
Vooruitblik
Het weerbeeld dat de afgelopen week heeft plaatsgevonden, lijkt zich naar verwachting de komende weken voort te zetten. Tot en met 13 november worden hogere temperaturen verwacht dan het gemiddelde voor deze tijd van het jaar. Bovendien wordt voorspeld dat de hoeveelheid energie die wordt opgewekt via windenergie, tenminste tot 19 november, licht boven het gebruikelijke niveau zal zijn.De naderende storm Ciarán zal naar verwachting voor aanzienlijke toename in de windkracht zorgen. Langs de kustgebieden wordt windkracht 9 verwacht, terwijl windkracht 10 ervoor zorgt dat windturbines automatisch worden uitgeschakeld of afgeremd uit veiligheidsoverwegingen. Deze verhoogde windsnelheden zullen hoogstwaarschijnlijk leiden tot verdere daling van de gemiddelde EPEX-prijzen.
De komende weken worden negen LNG-schepen verwacht. Het is zeer aannemelijk dat deze leveringen de gasvoorraden in Nederland volledig zullen aanvullen, gezien de iets hogere temperaturen dan normaal in deze tijd van het jaar.
